Ex-daklozen zetten de volgende stap

VoiZ staat voor Vooropleiding in Zelfbeheer en komt voort uit de NoiZ, de opvang in zelfbeheer van de Tussenvoorziening. Het idee voor VoiZ is ontstaan om de doelgroep een plek te geven in de maatschappij, vertelt Sandra. “Die doelgroep is best lastig voor de gemeente en het UWV. Maar wij kennen de mensen heel goed. Wij weten wanneer ze toe zijn aan een volgende stap. De logische vervolgstap als je eenmaal een eigen huis hebt, is dat je weer gaan werken aan je toekomst.”
Op niveau

Vanuit NoiZ wordt al langer een opleiding aangeboden voor ervaringsdeskundige, maar dat is een opleiding op MBO-4 niveau. “Voor zo’n plek komt er een officiële vacature bij de Tussenvoorziening voor Ondersteunend Begeleider met Ervaringsdeskundigheid. Als je dan wordt aangenomen word je onze collega.” Het eerste jaar gaan mensen die deze opleiding doen één dag in de week naar school en lopen ze drie dagen stage. Maar het tweede jaar krijgen ze een betaalde leerarbeidsovereenkomst. Zo’n leertraject voor ervaringsdeskundige vraagt heel veel van je en is daarom niet voor iedereen geschikt, zo heeft Sandra zelf ervaren. Ten eerste is er sowieso maar een beperkt aantal plekken, maar daarnaast word je tijdens je opleiding opnieuw geconfronteerd met je verleden en moet je heel hard aan de slag om die ervaringen in te zetten voor hulpverlening aan een ander. “Dat vergt heel veel reflectie en je moet er heel goed voor worden opgeleid”, zegt ze.

“We merkten ook dat de stap naar niveau 4 vaak te groot is voor mensen. Veel zijn laaggeletterd en hebben de basisschool niet afgemaakt. Daardoor bleef de groep hangen in vrijwilligerswerk. De VoiZ Academie moet hen toch de mogelijkheid geven om verder te komen.”

Vertrouwde omgeving

De drempel wordt op allerlei manieren lager gemaakt. De gemeente doet mee, dus mensen kunnen aan de opleiding beginnen met behoud van uitkering en ze krijgen geen sollicitatieplicht. “De financiën blijven stabiel, en dat is heel belangrijk,” benadrukt Sandra. Het eerste jaar biedt VoiZ verder leerwerkplekken aan bij aangesloten hulporganisaties in Utrecht, zoals de Tussenvoorziening, het Leger des Heils, Buurtteams en Wij 3.0. Daardoor blijven de mensen het eerste jaar nog in de hun vertrouwde omgeving. “Maar VoiZ leidt wel op om los te komen van de hulpverlening, als je dat wil”, gaat Sandra verder. “Daarom stimuleren we mensen in het tweede jaar om werk te vinden bij organisaties buiten de hulpverlening.”

Om de drempel nog lager te maken is VoiZ in maart begonnen met het voortraject. “Daarin worden mensen eigenlijk opgeleid voor de opleiding. Zo kunnen de deelnemers bijvoorbeeld computerles krijgen en ze leren omgaan met klanten. Ze krijgen les in brandbestrijding en levensreddend handelen en ze krijgen taalles. Daarnaast leren ze omgaan met hun eigen bagage.

Nieuwe foto van jezelf

“Taalles en computerles zijn facultatief”, vertelt Sandra. “Als je bijvoorbeeld zelf al blogs maakt, dan heb je niets te zoeken in die lessen. Als jij er bij gaat zitten omdat je dat moet terwijl je dat niet wilt, is dat niet leuk voor jou en ook niet voor anderen.” De taalles bestaat uit spreken, schrijven en lezen. Mensen moeten bijvoorbeeld verslagen kunnen maken en lezen. Dat hebben ze nodig bij de overdracht. Maar wie dat allemaal al goed kan hoeft die lessen niet te volgen.

De hele groep is in februari begonnen met omgaan met de eigen bagage. Daarbij worden ze geconfronteerd met hun eigen verleden en leren ze hoe ze er mee moeten omgaan. “Ze hebben zichzelf allerlei overlevingsmechanismen aangeleerd van waaruit ze reageren. Dat zit er zo ingebakken, dat het lastig loslaten is.” Zo bezien lijkt het op therapie die ze allemaal ongetwijfeld ook elders krijgen, merk ik op, maar dat ziet Sandra anders. Wat mensen bij VoiZ leren is het heel praktisch gericht, omdat je als facilitair medewerker steeds moet reageren op klanten. “Wij willen inzichtelijk maken hoe het werkt en duidelijk maken dat je ook anders kunt reageren. Ook staan we stil bij hoe ver mensen al gekomen zijn. Soms moet je even een nieuwe foto van jezelf maken en daar goed naar kijken, want wellicht zit je nog met die oude foto in je hoofd.”

Opleiding facilitaire dienstverlening: er is nog plek!

In februari is de VoiZ Academie begonnen met 20 mensen en nu zijn dat er nog 18. In juli ronden deze mensen het voortraject af en in september begint de opleiding voor Medewerker Facilitaire Dienstverlening. Er is nog plek in de opleiding. Meedoen? Mail dan even naar: devoizacademie@tussenvoorziening.nl. Of lees meer over de Voiz Academie.

Dit artikel verscheen in Straatnieuws Utrecht. Lees ook het artikel van Dave, een van de deelnemers van de Voiz Academie.