Wereld daklozendag: daklozen blijven dakloos en armen blijven arm
11 oktober 2021
Oktober is schijnbaar een mooie maand om stil te staan bij mensen en andere levende wezens die minder goed voor zichzelf kunnen zorgen. Op 4 oktober krijgt de hond extra brokjes. Op 10 oktober (wereld daklozendag) krijgt iedereen in de opvang een luxe ontbijt. En op 17 oktober (wereld armoededag) zijn er overal in de stad gratis maaltijden.En daarna gaan we weer gewoon verder met ons leven.
Begrijp me niet verkeerd, we zijn blij met alle aandacht en initiatieven en alle mensen die iets extra’s voor onze doelgroep doen. Maar wezenlijk verandert het natuurlijk niks…. daklozen blijven dakloos en armen blijven arm. Alsof het zo hoort en nooit anders is geweest.
Misschien is het nuttiger om iets langer stil te staan bij nog op komst zijnde data die van belang zijn voor daklozen en andere armen:
Zo behandelt de kamer op 30 november de begroting van het Ministerie van Sociale Zaken. Een uitmuntende gelegenheid om de uitkeringen te verhogen zou ik zeggen. De lage en zelfs al jaren dalende uitkering staat met stip op 1 als veroorzaker van armoede. En, oh ja, als jullie toch bezig zijn: schaf dan gelijk de woningdelerskorting af. We merken immers in de praktijk dat dit een heel belangrijke oorzaak van dakloosheid is.
Nog een belangrijke dag: 26 oktober, de behandeling van de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Op de agenda komt hopelijk de voortzetting van de ‘Blokhuismiddelen’: geld dat de steden voor 2020 en 2021 hebben ontvangen vanwege de verdubbeling van het aantal daklozen.
Geld bedoeld als eerste aanzet, omdat het voor iedereen duidelijk was dat dit probleem niet even in 2 jaar gefixt zou kunnen worden. In de ‘Brede maatschappelijke Heroverwegingen’ (een soort beleidsaanbevelingen voor een nieuw kabinet) is voorgesteld deze gelden voort te zetten. Maar ja, ons demissionaire kabinet is met van alles bezig geweest het afgelopen jaar, maar niet met deze overweging.
Er is geen extra geld opgenomen in de begroting. Valente en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hopen dit met een gezamenlijke lobby nog te kunnen veranderen op die 26e oktober. In oktober komt ook de nieuwe daklozenmonitor uit. Als deze telling van het CBS wat schrikbarende cijfers laat zien, komt er misschien alsnog wat extra geld.
En laten we ook nog even stilstaan bij het belangrijkste ministerie voor de oplossing van dakloosheid: het ministerie van Volkshuisvesting.
Ook belangrijk voor armoede overigens. Betaalbaar wonen scheelt een slok op een borrel voor mensen die in armoede moeten leven. Je kan speuren wat je wil, maar die begroting wordt niet in oktober, noch in november of december besproken. Die begroting is er gewoon niet. Het ministerie is immers opgeheven onder Rutte, omdat de markt de volkshuisvesting wel zou regelen. En het demissionaire kabinet is met van alles bezig, maar niet met een nieuw ministerie van Volkshuisvesting.
In Utrecht zijn er meerjarenafspraken tussen de woningcorporaties, zorgaanbieders en de gemeente over het aantal woningen dat elk jaar ter beschikking komt voor uitstroom uit de opvang en het beschermd wonen. Dit jaar is nog niet de helft van het aantal woningen geleverd door de krappe woningmarkt. In andere steden zie je vergelijkbare cijfers. In Utrecht wordt er dit jaar al 145 minder woningen voor uitstroom opgeleverd dan afgesproken. Dat is drieënhalve Sleep-Inn vol en het aantal loopt steeds verder op. Daar valt bijna niet meer tegenaan te werken.
Dat maakt een werelddaklozendag ook wat cynisch.
Als we te weinig willen doen aan huisvesting en armoede als belangrijkste aanjagers tegen dakloosheid, waarom zouden we er dan bij stilstaan? Als wij geen politicus hebben zoals de burgemeester van Helsinki, die zegt geen dakloosheid meer te willen, hoe lang blijven we dan nog dweilen met de kraan open?
Onze medewerkers blijven tot die tijd natuurlijk 365 dagen per jaar opvangen, begeleiden en (als het even kan) huisvesten van (ex)dakloze mensen. We zien dagelijks hoe goed het mensen doet om weer over een eigen plek te kunnen beschikken.En we weten ook dat eens de wal het schip weer gaat keren… En we blijven mensen met open armen verwelkomen die iets extra’s voor hen willen doen. Nu Den Haag nog.
Over de auteur
Jules van Dam is oprichter en bestuurder van de Tussenvoorziening. Al vanaf 1994 komt hij in actie voor mensen in Utrecht en omstreken die het in hun eentje niet redden. De Tussenvoorziening vangt iedere dag 200 mannen, vrouwen en kinderen zonder dak boven hun hoofd op.