Van nachtopvang naar 24-uursopvang: wat is de winst?

Niemand hoort op straat. Maar zolang opvanglocaties nog steeds nodig zijn, moeten ze wel goed georganiseerd zijn. Daarom zijn alle nachtopvanglocaties in Utrecht dit jaar omgebouwd tot 24-uursopvanglocaties. Nu hoeven mensen overdag niet meer de straat op om zicht te verplaatsen van dagopvang naar nachtopvang.

Astrid van Osenbruggen is beleidsadviseur bij de Tussenvoorziening en was betrokken bij de ombouw. Zij sprak met Frank (oprichter en werkbegeleider van de NoiZ) en bezoeker Dave over hun ervaringen. De NoiZ is één van de Utrechtse opvanglocaties die van nacht-, naar 24-uursopvang zijn gegaan.

Enorme verbetering

“We hadden het al veel eerder moeten doen”, geeft Frank aan. “We hadden al de stoute schoenen aangetrokken. Werkenden en mensen die door ziekte slecht ter been waren, konden overdag ook al bij de NoiZ terecht. Maar het is een enorme verbetering dat nu alle bezoekers overdag welkom zijn”.

Slenteren en rondhangen

Dave verblijft sinds augustus bij de NoiZ. En hij kwam vroeger bij de nachtopvang. “s Morgens moest je om 10 uur naar buiten. Je stond elke dag stil bij de vraag ‘hoe ga ik mijn dag doorbrengen’. De dagopvang in de Catharijnesteeg was een optie, maar dat was altijd heel druk. En ik kan niet tegen druktes. Je ging door de stad slenteren en in het park rondhangen. Nu kan je bij de NoiZ de hele dag terecht, je hebt je lunch en je avondeten hier.”

Ruimte in mijn hoofd

Door het gevoel van rust dat bezoekers ervaren, lukt het beter de zaken op orde te stellen. Dat beaamt Dave: “ik heb meer ruimte in mijn hoofd. Ik werk nu aan mijn schulden en heb net weer contact met mijn ex-vriendin. Blijk ik twee dochters van 7 en 13 jaar te hebben! Ik zit veel met ze te appen en heb goed contact. Daar ben ik trots op”.

Contact met hulpverleners

“Vroeger was het lastig voor hulpverleners om de gasten te bereiken” vertelt Frank. Dan moesten zij hier om half 9 zijn, want anders waren de bezoekers al gevlogen. Sommige hulpverleners komen nu twee keer in de week langs.” “Ik heb nu goed contact met Stadsteam Herstel”, geeft Dave aan. “Dat had ik eerst laten verwateren. Dat kwam door de situatie waar ik in zat. In de NoiZ werken mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Als ik ergens mee zit, kan ik altijd bij ze terecht. En nu heb ik dinsdag een intake voor begeleid wonen”.

Meer privacy is soms een nadeel

De locatie bestaat nu uit zowel één- als tweepersoonskamers. Op de slaapzalen had je vroeger meer sociale controle. Op de tweepersoonskamers is er wel eens ruzie. Dan is er minder overzicht voor begeleiders. Ook zien ze een andere vorm van stress. ”Omdat bezoekers meer binnen zijn, gaan ze zich wel meer met elkaar bemoeien en aan elkaar irriteren, er zijn kleine conflicten. Maar aan de andere kant signaleer je ook sneller conflicten. Voorheen kon er best wat op straat zijn voorgevallen, wat je dan niet door had. Nu weet je dat al” legt Frank uit. Ook blijft een aantal bezoekers bijna de hele dag op hun kamer. “Dat is nog wel lastig. Wanneer ga je iemand uit zijn bed trekken? We gaan wel koffiemomenten inplannen. Om ook voor wat meer ritme te zorgen”.

Aan de slag met herstel

Deze nadelen wegen niet op tegen de voordelen. Voor Dave en veel andere bezoekers zorgt de 24-uurs opvang voor meer ruimte in het hoofd om te werken aan herstel. Frank ziet dat bezoekers door de rust en regelmaat nu vaker naar een dagbestedingsplek, opleiding of werk gaan. Maar ook naar medische afspraken. “Vroeger gingen ze buiten rottigheid uithalen. Waren ze meer bezig met andere dingen dan met herstel“. Dave bijvoorbeeld, is nu beheerder in opleiding bij de NoiZ. Hij volgt hiervoor een leerwerktraject. Wat Frank ook ziet is dat mensen minder middelen (drugs, alcohol) gebruiken en zich beter verzorgen. “De mensen hebben nu meer tijd om te wassen en te douchen. En nu hebben ze een eigen kamer die ze moeten schoonmaken. Sommigen moeten het wel nog leren, maar daar helpen we ze dan bij”.

Wachten op doorstroom

“Zie je nu ook dat mensen sneller doorstromen? vraag ik aan Frank “Nog veel te weinig. Bezoekers zitten hier te lang. Er zijn wel mensen klaar om door te stromen hoor, maar er zijn geen woningen”.