David: Skaeve Huse – voor mensen bij wie een standaardwoning niet paste

19 november 2021

Het Utrechtse Skaeve Huse-complex staat in de wijk Leidsche Rijn. Het staat er sinds 2017 en komt voort uit een plan waarmee de vier grote steden en de landelijke overheid dakloosheid wilden bestrijden. David de Goede is manager van team dat de bewoners begeleidt. ‘Zo’n vijftien jaar geleden werden in het overlegcircuit mensen besproken voor wie geen woonoplossing succesvol was,’ legt hij uit.

‘Het ging niet eens zozeer om overlast. Ze pasten nergens. Ze konden zich niet verhouden tot de prikkels en verplichtingen die iemand in een standaardwoning heeft.’ Omdat ze een omgekeerd dag- en nachtritme hadden, bijvoorbeeld, of kampten met psychiatrische problemen of een verslaving.’

Prikkelarme omgeving

De gemeente Utrecht trok de portemonnee en nu staan de Skaeve Huse aan het Amsterdam-Rijnkanaal. Zeven eenvoudig ingerichte, vrijwillig bewoonde eenpersoonswoningen zijn het, op zekere afstand van andere huizen, voor een prikkelarme omgeving. Containers wil De Goede ze niet noemen. ‘Eerder vakantieparkhuisjes.’

Stabiele factor

Stabiele factor op het terrein is een elke dag aanwezige beheerder. Die let erop dat alles netjes blijft en spreekt bewoners – indien nodig – aan op hun gedrag, maar kan ook helpen bij kleine problemen en een praatje. Voor de grotere dilemma’s komen individuele behandelaars op bezoek. Een eigenschap die meerdere bewoners delen, is verzamelwoede. De Goede: ‘Er woont een meneer die boeken en kranten verzamelt, waardoor zijn woning een soort doolhof wordt. Voor hem is het heel lastig om spullen weg te gooien, maar gelukkig kunnen we er samen afspraken over maken.’ Het geeft volgens De Goede aan hoeveel belang de bewoners hechten aan een eigen huis. ‘Zij zijn echt wel bereid om daar moeite voor te doen.’

Niet apart houden

De Goede vindt niet dat de bewoners apart gehouden worden van de rest van de maatschappij om overlast te beperken – integendeel. ‘Het zijn geen modelburgers, maar het doel is niet om ze uit de samenleving te weren. Skaeve Huse is eerder op inclusie gericht. Als je bedenkt dat deze mensen voorheen op straat leefden, dan is dit complex juist een stap in de richting van reïntegratie.’ Een stabiele woonsituatie leidt tot een stabiele leefsituatie, stelt De Goede. ‘Een van de bewoners heeft voor het eerst in vijftien jaar weer het contact met een familielid aangehaald. Een ander lukt het eindelijk om naar zijn inburgeringscursus te gaan.’