“Wat er ook in de wet staat, wij moeten ons werk blijven doen”
4 juli 2025
Gisterenavond (donderdag 3 juli) stemde een meerderheid in de Tweede Kamer in met de Asielnoodmaatregelenwet. Als Tussenvoorziening vinden wij veel voorstellen die in deze wet staan onverdraaglijk. Maar het voorstel om ‘illegaliteit’ strafbaar te stellen, plus de hulp aan deze kwetsbare groep mensen die niets heeft, spant de kroon. Guusta van der Zwaart, bestuurder van de Tussenvoorziening: "Wat er ook in de wet staat, wij moeten ons werk blijven doen."Na een onrustige nacht lees ik vanochtend vroeg vol ongeloof het nieuws dat er toch is ingestemd met de Asielnoodmaatregelenwet – een wet waardoor illegaliteit opeens expliciet strafbaar gesteld wordt. We zijn in één nacht ons fatsoen verloren. Waar is ons tolerante en barmhartige Nederland? Het land waar hulp bieden aan mensen in nood vanzelfsprekend is?
Mijn gedachten gaan direct uit naar de mensen die onze zorg zijn en de mensen die onze zorgen zouden móeten zijn. Ik denk aan alle mensen die nu wegduiken, nog banger om zich te laten zien.
Ik denk aan Hayat, een van de bewoners van de opvang voor ongedocumenteerden. Hayat vluchtte naar Nederland vanuit Marokko, waar ze grote problemen had omdat ze lesbisch is. Haar familie accepteerde haar niet, mishandelde haar zelfs. Hayat heeft nog altijd last van deze traumatische gebeurtenissen.
Hayat heeft recht op asiel, maar heeft dit nog niet kunnen aantonen. Ze is niet gewend om openlijk te praten over haar seksualiteit. Maak dan maar eens duidelijk dat je precies om die reden niet terug kunt naar je thuisland.
Wat mensen zoals Hayat nodig hebben, is een plek voor de nacht, een maaltijd, bescherming. Als Tussenvoorziening staan wij pal voor deze mensen aan de rand van onze samenleving. Voor de meest kwetsbaren, die niets hebben. Door de gevaarlijke Asielnoodmaatregelenwet kunnen deze mensen nu worden vervolgd. En de wet maakt het strafbaar om mensen in nood te helpen.
Van mijn ouders leerde ik dat je in tijden van crisis moet kijken naar de helpers. De mensen die opstaan, van zich laten horen en een open hart en een open huis bieden. Ook nu zijn er deze mensen. Mensen zoals Luuk Haagen, coördinator bij de opvang voor ongedocumenteerden. “Zelf ben ik dus een toekomstig crimineel, maar dat is van ondergeschikt belang”, vertelt hij aan RTV Utrecht. “Als dit doorgaat heeft het grote gevolgen voor de mensen in de opvang. Zij zullen op straat terechtkomen en daar op zoek moeten naar voorzieningen. Dan ligt uitbuiting op de loer.”
Ik ben er trots op dat ik aan het hoofd mag staan van een organisatie waarin het bol staat van deze mensen. En dat wij mogen samenwerken met bevlogen wethouders, gemeenteambtenaren, politiemensen en vele andere organisaties die het hart op de goede plaats hebben. Naar het voorbeeld van Sint Maarten, die zijn mantel deelde met een arme bedelaar.
"Zonder verbondenheid, medemenselijkheid en naastenliefde zijn wij als samenleving niks waard"
Ik kijk in deze tijden van crisis ook naar de helpers die deze onzinnige wet van tafel kunnen krijgen. Raad van State, Eerste Kamer: deze wet is onuitvoerbaar en onbarmhartig. Doe uw werk. U kunt nu het verschil maken. Ik kijk ook naar alle kiezers, mensen die met hun stem kunnen zorgen dat deze onzinnige retoriek kan stoppen. Breng de barmhartigheid in de samenleving terug.
“Alles van waarde is weerloos”, mijn dierbaarste dichtregel van Lucebert, omvat in vijf woorden wat nodig is. Zonder verbondenheid, medemenselijkheid en naastenliefde zijn wij als samenleving niks waard.
