Kunst en cultuur: “Hier kan geen medicatie tegenop”

6 november 2024

“Wat mij het meest raakt in mijn werk, is het moment waarop ik zie hoe kunst en cultuur mensen diep van binnen kan bewegen. Het zijn die oprechte emoties die bevestigen waar ik in geloof: de enorme kracht van kunst. Het is bijzonder als je opeens iemand hoort zeggen: 'Ik voelde me vandaag niet goed, maar ik ga nu met een berg energie naar huis.'" Lex van Dalfsen is coördinator kunst en cultuur en neemt je mee in wat kunst met mensen kan doen.

Er zijn van die uitspraken die me altijd bijblijven. Zoals een deelnemer die na een concert zei: “Hier kan geen medicatie tegenop.” Of die oudere vrouw die bijna haar hele leven in Utrecht woont en me toevertrouwde: “Ik woon al 80 joar in Utrecht. Ik kon het Centraal Museum wel, moar was er nog nooit geweest. Het viel niet tegen.” Deze ervaringen en reacties bevestigen mijn overtuiging dat kunst en cultuur veel meer is dan alleen ontspanning of een activiteit. Het raakt mensen op een dieper niveau. En dat kan iets belangrijks veranderen in een dag, of zelfs in een leven.


Cultuur in en met de stad

Sinds april 2023 werk ik als coördinator kunst en cultuur. Ik kijk hoe we het culturele aanbod in de stad kunnen verbinden met onze deelnemers. Wat ik bijzonder vind, is de grote bereidwilligheid van de stad om samen te werken met onze doelgroep. Zo bezoeken we elk kwartaal het Centraal Museum, dat daarnaast ook bij ons langskomt om workshops te geven. Elke maand gaan we naar het Louis Hartlooper Complex voor een film, en een paar keer per jaar gaan we naar klassieke concerten. Zo zijn we bijvoorbeeld naar het Festival Oude Muziek geweest.

Kunst en cultuur halen we soms letterlijk in huis. Zo gaven 2 vioolvirtuozen bijvoorbeeld een optreden in de opvang aan het Jansveld. We hebben de huiskamer van de Ghanadreef omgetoverd tot muzieklocatie voor een appeltaartconcert, en een graffitiworkshop georganiseerd. Ook hebben groepen als het Utrechts Requiem, het Ricciotti Ensemble, Stut Theater en Holland Baroque regelmatig voor geweldige optredens gezorgd bij ’t Bokkie.

Samenwerken met verschillende partners

De samenwerking met het Leger des Heils en Lister wordt steeds hechter. Zo leiden we momenteel 2 collega’s op om muzikale improvisatieworkshops van Tune In te begeleiden, en hebben we een cultuurkwartier opgezet bij de workplace van 50-50. Via ADSU werkten we aan de voorstelling Bubbel in samenwerking met Stut Theater. Daarnaast hebben we nauwe banden met onder andere de Nar | Café der Kunsten, waar Atelier Spat opnieuw een prachtige expositie heeft verzorgd.

Consumeren en creëren

Kunst en cultuur kun je consumeren, maar je kunt ook zelf gaan creëren. Het ervaren van culturele activiteiten noemen we consumeren; zelf iets maken noemen we creëren. Volgend jaar willen we meer aandacht geven aan het creëren. We denken bijvoorbeeld aan DJ-workshops, Open Mic-avonden en workshops waarin mensen leren hoe ze hun eigen podcast kunnen maken.

Hier kan geen medicatie tegenop

Er zijn veel artikelen te vinden die benadrukken hoe belangrijk kunst en cultuur zijn, maar voor mij draait het om de emoties die het bij mensen losmaakt. Tranen van ontroering, of simpele, oprechte woorden die direct uit het hart komen. Zoals iemand die dan na een concert vertelt: “Ik heb mijn kinderen alleen grootgebracht, dan ben je eigenlijk alleen daar mee bezig. Nu kan ik het festival wel bezoeken. Nieuwe dingen ontdekken vind ik heerlijk.” Voor onze deelnemers is dit misschien nog wel belangrijker, omdat kunst en cultuur hen iets bied dat verder gaat dan het dagelijkse leven. Het is een manier om emoties te uiten, om verbondenheid te voelen, en om even los te kunnen komen van zorgen.

Tips voor meer culturele samenwerkingen?

We sluiten graag aan bij onbekende plekken, activiteiten en samenwerkingen die onze deelnemers iets bijzonders bieden. Kun jij ons verbinden met meer inspirerende plekken of artiesten in de stad? Laat het weten via cultuur@tussenvoorziening.nl.

Lees verder