Harddrugsverslaafden en het Lucas Bolwerk: tegengaan overlast en betere zorg gaan hand in hand

8 juni 2023

In het park aan het Lucas Bolwerk, bij de Utrechtse stadsschouwburg, zorgt een groep drugsverslaafde mensen de afgelopen maanden voor veel overlast. De Tussenvoorziening biedt met de Stek 24-uurs opvang aan harddrugs- en alcoholverslaafden. De Tussenvoorziening is daarmee één van de organisaties die betrokken zijn bij de opvang en begeleiding van verslaafde mensen. Vanuit die positie kunnen en willen wij een bijdrage leveren aan een oplossing: zowel voor het tegengaan van de ervaren overlast, als voor een menswaardiger bestaan voor de verslaafde stadsgenoten. Bij de juiste aanpak wordt beide in één keer aangepakt.

APV?

Het is een gegeven dat de afgelopen maanden het aantal verslaafde mensen in het parkje naast de Stadschouwburg, aan het Lucas Bolwerk, fors is gegroeid. De discussie over het terugdringen van overlast lijkt zich te vernauwen tot het afkondigen van een APV (Algemene Plaatselijke Verordening), waarin gebruik van harddrugs in de openbare ruimte verboden wordt. Een verbod kan een aanvulling zijn op goed veldwerk, opvang en een zorgsysteem waar mensen laagdrempelig toegang toe hebben. De Stek is daar een belangrijk onderdeel van: er mag binnen gebruikt worden. Dit creëert rust voor de gebruikers. Ze krijgen een gezonde maaltijd, er is laagdrempelige medische zorg en het biedt mogelijkheden om samen te kijken wat er nodig is om uit een uitzichtloze verslavingssituatie te komen. Ook zijn dealers zo beter in beeld.

Aanpak en opvang

Alleen het hebben van (voldoende) opvangmogelijkheden binnen de stad, zoals de Stek, is voor de situatie nu niet meer genoeg om de mensen van de straat te krijgen. Veldwerk en handhaving moeten effectief worden ingezet. Zo kunnen mensen bij de opvang aankomen. Een APV kan hierbij een zinvol instrument zijn. Als er niet meer op straat gebruikt mag worden, ligt de keuze om naar een opvanglocatie te gaan waar dit wel mag voor de hand. Het is belangrijk om goed zicht te hebben op de gehele groep mensen op het Lucas Bolwerk, om zo per individu te kunnen inschatten wat nodig en mogelijk is. Dit wordt een persoonsgerichte aanpak genoemd.

Samen zoeken naar oplossingen

Sommige mensen hebben een eigen woonplek (zoals een hostel), anderen zijn dakloos. Sommige mensen hebben een binding met Utrecht en komen hier in aanmerking voor begeleiding, anderen zullen doorverwezen worden naar faciliteiten in de plaats waar ze vandaan komen. We weten dat verslaving in veel gevallen niet een op zichzelf staand probleem is, maar dat er vaak sprake is van een stapeling van problemen. Dat betekent dat er geen ‘one size fits all’ oplossing is. Om dit allemaal beter in beeld te krijgen, is kwalitatief en kwantitatief goed outreachend veldwerk nodig.

Voor het adequaat zoeken naar oplossingen is dus de hele keten nodig: veldwerk, opvangorganisaties, verslavingszorg, politie, gemeente, et cetera. Een gezamenlijke aanpak zal zowel de overlast binnen de buurt terugdringen, als de situatie van de mensen om wie het gaat ten goede komen.

Meer weten?

Dinsdag 6 juni was er een Raadsinformatiebijeenkomst (RIB), waarbij meerdere kanten van het probleem en de oplossingen belicht werden. Lees hier de inbreng van de verschillende partijen en hier de inbreng van de Tussenvoorziening. 15 juni staat het onderwerp op de agenda van de gemeenteraad.

Lees meer over opvanglocatie de Stek op de pagina over de 24-uursopvang, of lees het interview met oud-teamleider Erik.