De Stek – 20 jaar na ‘de Tunnel’.
17 september 2021
Vandaag is het 20 jaar geleden dat 'de Tunnel' in Utrecht werd afgesloten. Verslaafden en dealers konden niet langer hun dag en nacht doorbrengen in de 'hel van Hoog Catharijne'. Op die 17 september in 2001 gingen ook de deuren van de gebruiksruimten voor dak- en thuisloze harddrugverslaafden in Utrecht voor het eerst open. Een van deze gebruiksruimtes in Utrecht is er nog steeds: de Stek.Wat is de Stek en wie komen er?
“Ik beschrijf het altijd als een plek waar mensen binnen drugs kunnen gebruiken zodat ze dat niet op straat hoeven te doen. Dat is de basis.” Toch is er ondertussen wel wat veranderd volgens Erik Grasmaijer. We interviewden deze doorgewinterde teamleider, die nu 9 jaar bij de Stek werkt. Over de doelgroep waarmee hij werkt is hij helder: “Het is goed om te weten dat gebruikers niet kiezen voor dit leven. Ze willen allemaal een beter leven. Het verhaal achter de gebruiker is in het dagelijkse werk niet zo zichtbaar. Maar als je iemands verhaal kent, snap je iemand beter en is het makkelijker communiceren. Daarnaast vind ik het vanuit begrip makkelijker om te denken in iemands mogelijkheden.”
Wat is er de afgelopen jaren anders geworden?
Als je het vergelijkt met toen ik hier begon, zijn we nu meer gericht op de bezoekers – wat kunnen we voor hen betekenen? We kijken of we meer kunnen doen dan alleen de overlast voorkomen.
Gezonde voeding en goed slapen
Zo hebben we bijvoorbeeld een project gehad over gezonde voeding, in samenwerking met de gemeente Utrecht. Dat project is gestopt, maar nog steeds zorgen we hier 5 keer per week voor een gezonde maaltijd. Ook het slapen is veranderd. Toen ik hier kwam zetten bezoekers een paar stoelen bij elkaar om op te kunnen slapen. Daar zijn gelukkig stretchers voor in de plaats gekomen.
Niet langer shoppen voor hulp
Nieuwe bezoekers hebben vaak veel vragen. Als mensen binnenkomen, zijn ze vaak een beetje aan het ‘shoppen’ voor hulp; ze vragen iedereen. Dat zorgde voorheen vaak voor een gevoel van onmacht en frustratie. Nu krijgt elke bezoeker een eigen mentor. Met je vragen kan je terecht bij je eigen mentor. Zo’n mentor helpt dan. Dit zorgt voor duidelijkheid en structuur.
De mensen die hier binnenkomen, hebben bijna altijd al een lange geschiedenis met hulpverlening. Ze zijn daarin soms geschaad, en hun vertrouwen in de hulpverleners kwijt. Bij de Stek komt dan vaak toch een beetje hoop terug. Waar ik trots op ben is dat het hier over het algemeen zo rustig verloopt. We werken met mensen die gezien worden als de moeilijkste doelgroep van Utrecht, en we hebben maar weinig incidenten.
Wat is je mooiste herinnering?
Mijn mooiste herinnering hier is aan een paasbrunch in 2021. We konden hier toen een topdag organiseren, omdat een stagiair en een vrijwilliger met een donatieactie veel geld hadden ingezameld. We hadden alle tafels bij elkaar gezet en uitgebreid samen gebruncht. Daarna hadden we een silent disco. Dat was echt heel leuk, en het gaf een soort van familiegevoel. Sommige mensen waren er emotioneel van, omdat ze dat ook missen. Ik word er trouwens ook emotioneel van hoor, als ik daar aan terugdenk. Dat was zo bijzonder!
Heb je nog wensen voor de toekomst?
Zoals de Stek nu is ingericht zijn de gebruiksruimtes direct aan het woongedeelte. Daar gaat als het aan Erik en zijn collega’s ligt wat aan veranderen: “We willen heel graag de gebruiksruimtes meer scheiden van het leefgedeelte. Dan komt het gebruik minder op de voorgrond. Onze wens is dat er meer aandacht komt voor activering en dagbesteding. Het zou mooi zijn als we hier ook een dagprogramma zouden kunnen bieden. Zodat mensen iets te doen hebben.”
Meer vrijwilligers
Erik heeft nog een oproep: “Als je tijd hebt en het je leuk lijkt: kom bij ons koken. We hebben heel veel aan onze vrijwilligers. Ze zorgen voor de maaltijden, maar ook voor gezellige activiteiten.”
Is dat iets voor jou? Bekijk de vacatures: