Een huis krijgen is niet per se leuk
13 april 2022
Dakloosheid los je op door daklozen een huis te geven, zou je denken. Maar het ligt iets gecompliceerder dan dat, want een deel van de daklozen die een huis krijgen raakt opnieuw dakloos. We praten hierover met Virginia, ervaringsdeskundige bij het Schakelpunt. Ze is zelf dakloos geweest en heeft meegemaakt hoe beangstigend het kan zijn om een woning te krijgen.Dit artikel komt uit Straatnieuws editie 5 – 2022.
Virginia is vier maanden dakloos geweest. Dat klinkt misschien kort en te overzien. Maar ga er maar aan staan met twee jonge kinderen. Dat is allesbehalve makkelijk en zorgt voor vreselijk veel stress. Ze woonde in het huis van haar moeder, die zelf op een camping verbleef. De woningbouwvereniging greep echter in omdat de hoofdhuurder te weinig aanwezig was. Virginia werd met haar kinderen zonder pardon op straat gezet.
Burn-out in je eigen woning
Dat dakloos zijn was moeilijk, maar het hield niet zomaar op toen ze weer een woning kreeg, benadrukt ze. “Ik zat onder de stress, omdat ik het steeds leuk moest houden voor de kinderen. Die waren op dat moment tien en zeven jaar oud. Ik hield me groot. Toen ik een huis kreeg stortte ik in, ik kreeg een burn-out. Eindelijk kon ik ontspannen, maar je weet niet meer wat je moet doen, je loopt ineens helemaal leeg. Zelfs als het een tijdje goed gaat blijft de angst. Je durft gewoon niet te ademen, en dat heeft zeker een jaar geduurd.”
Hoe vind jij het nou?
Die ervaring neemt ze nu mee in haar werk als ervaringsdeskundige bij het Schakelpunt. Als er voor iemand zicht is op een woning, dan word zij ingeschakeld, of één van haar collega’s. Dat is belangrijk om een broodnodig ander geluid te laten horen. “Als iemand een huis krijgt toegewezen, dan zijn ze vooral bezig met regelen. Bovendien is iedereen in zijn of haar omgeving alleen maar enthousiast en dan is het dus moeilijk om negatieve gevoelens toe te laten. Die worden weggestopt. Maar als wij met hen in gesprek gaan, dan hebben we het even niet over praktische dingen, over een bank of een wasmachine. Wij vragen wat hij er nou van vindt dat hij een huis krijgt. Dan blijkt vaak dat ze wel blij zijn, maar dat ze het ook eng vinden, en spannend. Of de buurt is niet zo leuk en ze zijn soms toch wel bang.”
Helemaal niet blij
Dat herkent Virginia maar al te goed. Zij kreeg een woning in Maarssenbroek, terwijl ze zelf uit Pijlsweerd komt. Er is nauwelijks een groter contrast mogelijk en daar maakte ze zich in eerste instantie behoorlijk veel zorgen over. “Ik gooi dus mijn eigen verhaal erbij, en dan ontspannen ze. Dan durven ze te vertellen dat ze eigenlijk helemaal niet zo blij zijn. En dan kunnen we daar over praten en kan ik ze steunen.” Als ze dan eenmaal hun eigen huis hebben vinden ze het wel leuk, voegt Virginia er aan toe. “Maar het helpt gewoon om je twijfels bij iemand kwijt te kunnen. Dan ontspannen ze meer.”
Veranderingen en verantwoordelijkheid
De ervaringsdeskundigen van het Schakelpunt praten drie keer met de mensen. Een keer voordat ze een huis krijgen, dan als ze dat huis hebben en tot slot na een half jaar. “We voeren eerst een bewustwordingsgesprek. We vragen ze wat ze gaan doen. Ga je tv kijken zeven dagen in de week? Als dat nodig is gaan we samen door de buurt lopen om die te verkennen.”
En dat laatste blijkt nodig, want ze krijgen heel wat voor hun kiezen in zo’n overgangsperiode. “Het is echt een opeenstapeling van veranderingen en eigen verantwoordelijkheid. Dat geeft heel veel stress. Ik weet zelf nog dat ik alleen maar kon zitten, terwijl ik wist dat ik papieren moest inleveren bij de gemeente. En dan was ik ‘s avonds toch doodmoe.”
Je huis is niet direct je thuis
Wat ook nog wel eens vergeten wordt is dat je nieuwe huis ook niet meteen je thuis is. Virginia vertelt over de maak-je-eigen-thuis-training van het Schakelpunt die ze zelf ook gevolgd heeft. “Wat heb ik daar veel aan gehad, terwijl ik toch al tien jaar niet meer dakloos ben. De herkenning die je met elkaar hebt! En ze vroegen ons daar dus om te vertellen waar we aan dachten bij het woord thuis. Niemand zei zijn eigen huis. Niemand! Voor mij was het het huis van mijn oma, maar er waren er ook die de Sleep-Inn noemden, of de NoiZ. Dat zegt toch wel wat.”
Ervaringsdeskundigen en hulpverleners
Virginia vindt het werk dat ze doet erg leuk. “Het is oplossingsgericht. We kijken breder dan alleen de spullen voor in huis. En we zijn net begonnen, dus ik kan ook nog meehelpen opbouwen. Ik vind in ieder geval dat iedereen die een huis krijgt dit zou moeten krijgen. Het helpt echt.”
Ze doen dit werk nu sinds oktober. “We zijn veel bezig geweest met opzetten en werven, maar nu gaat het echt leven. We worden bekender onder de hulpverleners. Uit haar werk blijkt volgens haar ook dat het werk van ervaringsdeskundigen belangrijk is. “Maar het is een samenwerking. Hulpverleners en ervaringsdeskundigen vullen elkaar aan. We bekijken het allemaal net even vanuit een andere hoek. Dat is heel gezond.”