Komt er een eind aan dakloosheid in Europa?

De eerste keer

Rondom de conferentie is er een uitgebreid vergaderfestijn met een Algemene Ledenvergadering, een congres met 300 deelnemers en een bestuursvergadering. En dan toch enthousiast thuiskomen! Hoe ik dat doe? Dat kan samengevat worden in 1 zin, die Freek Spinnewijn, de directeur van Feantsa, uitsprak: ‘dit is voor de eerste keer in de geschiedenis van Feantsa dat we op het podium praten over het beëindigen van dakloosheid’.

Uiteraard stopt niemands dakloosheid door er alleen over te praten. Maar zonder een doelstelling als deze te formuleren, komen we er zeker niet. De verklaring van Lissabon uit 2021 is een belangrijke waterscheiding in Europa. De doelstelling uit die verklaring – om dakloosheid te stoppen in 2030 – zal niet gehaald worden, maar geeft wèl richting.

Steeds meer landen gaan over naar een nationale Housing First strategie. Miljarden Europees geld is daarvoor ter beschikking, vanuit ESF en het Herstelfonds! Nederland loopt daarin heel erg achter. Europese subsidies gaan in Nederland naar dezelfde plekken waar het altijd heen gegaan is. Economische groei staat hierbij voorop en niet een sociaal opvang beleid.

Goed nieuws uit Nederland

Gelukkig kwam er wel goed nieuws uit Nederland. Staatssecretaris Van Ooijen formuleert namens het kabinet eindelijk ook een nationale Nederlandse strategie. Hierin staat wonen voorop en kan opvang in panden met bedden niet meer volstaan. Ja, eindelijk! Nu die woningen nog…Helaas wordt het beleid uitgesmeerd tot en met 2035.

En dan was er ook nog nieuws uit Utrecht afgelopen week. Een nieuw collegeprogramma met een prachtig armoedebeleid en veel ruimte voor sociale huisvesting, ook in Rijnenburg. Overigens ook pas in 2035. Gelukkig komt er in Utrecht ook in 2023 en 2024 al weer wat ruimte op de woningmarkt. We zijn als Tussenvoorziening betrokken bij meerdere nieuwbouwprojecten.

In het nieuwe collegeprogramma zien we voldoende opvang en huisvesting van daklozen wel als speerpunt, maar we zien ook helaas weinig extra middelen voor de noodzakelijke begeleiding. Wel staat er een aankondiging van een gezamenlijke G4 strategie richting de aanpak van dakloosheid.

Wie weet brengt dat nieuwe middelen. Hopelijk kunnen we de beschikbaarheid van woningen en geld op tijd aan elkaar knopen. Dat is altijd een heidense klus. Het zou mooi zijn als het nieuwe college hier werk van kan maken.

Respect voor Polen en Ierland

En verder waren er vele interessante workshops op de conferentie. Veel respect voor Polen, waar met man en macht gewerkt wordt om miljoenen Oekraïners een menswaardige opvang te geven. Daar steken wij met 50.000 plekken schril bij af. Interessante voorbeelden ook uit Ierland. Opvang organisaties ontvangen subsidie om leegstaande of vervallen huizen en kantoren op te kopen, op te knappen en dan te verhuren voor Housing First. Het lijkt veel te kosten, maar niets is zo duur als mensen jarenlang in de opvang te houden.

Oost-Europese buitenslapers

Ikzelf mocht een workshop voorzitten over Oost-Europese buitenslapers. Of, zoals het in het Engels heet: ‘homeless mobile EU citizens’. Op meerdere plekken in Europa wordt werk gemaakt van opvang van deze mensen. En op steeds meer plekken lukt het gelukkig ook. Vaak na jarenlange strijd en met veel vrijwilligers. Zo is de Tussenvoorziening ook begonnen, 29 jaar geleden. Dat is ook het mooie van zo’n congres. Je ziet dat er heel veel bevlogen en gemotiveerde mensen zijn, die hard willen werken om dakloosheid op te heffen. Dus ja, het waren drie geweldige dagen!”